Gayrimenkul alım-satımı yatırım ya da barınma amaçlı olarak yapılan bir eylemdir ve bu süreç birçok yasal adımı beraberinde getirir. Türkiye’de gayrimenkul alım-satımında dikkat edilmesi gereken üç temel unsur vardır: Kat mülkiyeti tapu ve iskan. Bu unsurlar bir gayrimenkulün yasal olarak alınıp satılmasını kullanılmasını ve üzerinde hak iddia edilmesini sağlar.
Kat mülkiyeti bir gayrimenkulün bağımsız bölümlerinin ortak yerlerle birlikte ayrı ayrı ve başka bir gayrimenkul parçasına tabi olmaksızın mülkiyetin konu edilmesidir. Türkiye’de apartman daireleri ofisler veya bağımsız ticari birimler için bu sistem geçerlidir.
Kat mülkiyeti kurulması için binanın inşaatı tamamlandıktan sonra kat irtifakının kurulmuş olması ve bu irtifakın kat mülkiyetine dönüştürülmesi gerekmektedir. Bu süreç tapu müdürlüğünde gerçekleştirilir.
Tapu bir gayrimenkulün mülkiyetinin veya diğer ayni haklarının kime ait olduğunu gösteren devlet güvencesi taşıyan resmi bir belgedir. Tapu sicili devletin resmi sicil kaydıdır ve burada gayrimenkulün kimin adına kayıtlı olduğu üzerindeki hak ve şerhler gibi bilgiler bulunmaktadır.
Gayrimenkul alım-satımında tarafların tapu müdürlüğünde bir araya gelerek tapu devir işlemini gerçekleştirmesi gerekmektedir. Bu işlem sırasında tapu harçları ödenir ve yeni mülkiyet sahibinin adına tapu tescil edilir.
İskan belgesi bir yapının inşaatının tamamlandığını projeye uygun olarak inşa edildiğini ve oturmaya uygun olduğunu gösteren resmi bir belgedir. İskan alınabilmesi için inşaatın belli standartlara ve yönetmeliklere uygun olarak tamamlanmış olması gerekmektedir.
Bir gayrimenkulde iskan olmaması bu gayrimenkulün yasal olarak kullanılamayacağı anlamına gelir. Bu nedenle gayrimenkul alım-satımında iskanın olup olmadığının kontrol edilmesi büyük önem taşır.
Sonuç olarak Türkiye’de gayrimenkul alım-satımında dikkat edilmesi gereken bu üç temel unsur hem alıcı hem de satıcı için büyük önem taşımaktadır. Gayrimenkul alırken veya satarken bu unsurların doğru ve eksiksiz bir şekilde tamamlanmış olması, ilerleyen süreçlerde yaşanabilecek hukuki sorunları engelleyecektir.
Emlak Dergisi